ေနျပည္ေတာ္၊၂၀၁၈ ၊ ဇန္နဝါရီ ၁၆

လူမွု၀န္ထမ္းကယ္ဆယ္ေရးနွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၀န္ျကီးဌာန၊ လူမွုဝန္ထမ္းဦးစီး ဌာနမွ ဦးေဆာင္၍  Gender Budgeting အစည္းအေဝးကို လူမွု၀န္ထမ္းဦးစီးဌာန အစည္းအေဝးခန္းမတြင္ ၂၀၁၈ခုနွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ (၁၅)ရက္ေန့တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။  အဆိုပါ အစည္းအေဝးသို႕က်ား၊မေရးရာက႑မ်ားနွင့္ပတ္သက္၍အဓိကေဆာင္ရြက္ေပးမည့္သက္ဆိုင္ရာ၀န္ျကီးဌာနမ်ားမွတာ၀န္ရွိသူမ်ား၊နိုင္ငံ တကာအစိုးရမဟုတ္ေသာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားနွင့္အမ်ိုးသမီးမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆိုင္ရာအမ်ိဳးသားအဆင့္မဟာဗ်ုဟာစီမံကိန္းအေကာင္ အထည္ေဖာ္ေဆာင္ ရြက္မည့္ နည္းပညာဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား စုစုေပါင္း(၄၀)ဦးခန့္ တက္ေရာက္ျကပါသည္။ အဆိုပါအစည္းအေဝးတြင္လူမွု၀န္ထမ္းဦးစီးဌာနညႊန္ျကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဒါက္တာစန္းစန္းေအးကအမွာစကားေျပာၾကား ရာတြင္ ျမန္မာနိုင္ငံ အေနျဖင့္ အာဆီယံနိုင္ငံမ်ား အစည္းအေဝးဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားအရ ပထမဦးစြာ Gender budgeting proposalကို အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံနွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ဒုတိယအဆင့္ အေနျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာ၀န္ျကီးဌာန အသီးအသီး၏ ဘတ္ဂ်က္ line item မ်ား ေအာက္တြင္ Gender Budgeting line ကို လ်ာထား ထည့္သြင္းေရးဆြဲနိုင္ပါက မိမိတို့နိုင္ငံ အေနျဖင့္ အာဆီယံနိုင္ငံမ်ားအျကားတြင္ မ်က္နွာပန္းလွဦးေဆာင္နိုင္မည္ ျဖစ္ပါေၾကာင္းေျပာျကားသြားပါသည္။

 ဒုတိယညြွန္ျကားေရးမွူးခ်ုပ္ ဦးမ်ိုးဆက္ေအာင္မွ ေျပာၾကားရာတြင္ လူမွု၀န္ထမ္းဦးစီးဌာန သည္ အမ်ိုးသမီးမ်ားဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ ဘ၀လုံျခံဳေရး ၊ က်ား/မ တန္းတူညီမ်ွေရးကို လုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ရပ္အေနျဖင့္ အေကာင္ထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ေပးလ်က္ရွိပါေၾကာင္း၊ နိုင္ငံေတာ္အဆင့္ မဟာ ဗ်ဳဟာစီမံကိန္းမ်ားကိုစဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမွုပန္းတိုင္ အမွတ္ (၅) နွင့္ ခ်ိတ္ဆက္၍ ထည့္သြင္း ေဆာင္ရြက္ေနပါေၾကာင္း၊ ယခုတက္ေရာက္လာျကေသာ ဆက္စပ္ဝန္ျကီးဌာနမ်ားအေနျဖင့္ က်ား၊ မေရးရာက႑မ်ားအတြက္ ဘတ္ဂ်က္ထည့္သြင္းေရးဆြဲေတာင္းခံရန္နွင့္ အမ်ိဳးသမီးျငိမ္းခ်မ္းေရးနွင့္လုံျခံဳေရးအတြက္လည္းဘတ္ဂ်က္လိုင္းတစ္ခုပါ၀င္လာေစရန္ေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ အာဆီယံနိုင္ငံမ်ားတြင္ Gender budgeting ကို ဥပေဒျဖင့္ ျပဌာန္းထားပါေၾကာင္း၊ က်ား၊ မေရးရာက႑မ်ားအတြက္ ဘတ္ဂ်က္ကိုနိုင္ငံေတာ္၏နွစ္အလိုက္စီမံခ်က္မ်ားတြင္ေရးဆြဲျပီးဝိုင္း၀န္းအေကာင္ထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္နိုင္ရန္လိုအပ္ပါျေကာင္း၊ မိမိတို့လက္ရွိ ေဆာင္ရြက္ေန သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ဦးစီးဌာနမ်ားအေနျဖင့္ က်ား၊ မေရးရာကိုက႑စုံနွင့္ ဆက္စပ္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ဘတ္ဂ်က္ထည့္သြင္း စဥ္းစားေရးဆြဲထားျခင္း မရွိေသးသည့္ ဌာနဆိုင္ရာမ်ား အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ စီမံခ်က္မ်ား၊ မူ၀ါဒမ်ား၊ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ထည့္သြင္းေရးဆြဲနိုင္ေရး လိုအပ္ပါေၾကာင္းေျပာျကားပါသည္။

          ဆက္လက္၍ လူမွု၀န္ထမ္းဦးစီးဌာန ၊အမ်ိုးသမီးဖြံျဖိဳးတိုးတက္ေရး ဌာနခြဲမွ ညြႊန္ျကားေရးမွဴး ေဒၚေနာ္သ၀ါးမွ Gender Budgeting နွင့္ပတ္သက္၍ ေဆာင္ရြက္ ထားရွိမွုမ်ားကို ေဆြးေႏြးရာတြင္ မိမိတို့ဌာနအေနျဖင့္ အာဆီယံအမ်ိုးသမီးေရးရာ ေကာ္မတီ (ACW)၊ အာဆီယံအမ်ိုးသမီးနွင့္ ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရးမ်ား  ကာကြယ္မွုျမွင့္တင္ေရး ေကာ္မရွင္(ACWC)တို့၏ work plan မ်ားအရ အေကာင္ထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္မွု အေျခ အေနကိုတင္ျပျပီး အစိုးရ၀န္ျကီးဌာန မ်ားအေနျဖင့္ gender နွင့္ပတ္သက္၍ budget သီးျခား မရွိသည့္အတြက္ တိုင္းေဒသျကီး / ျပည္နယ္မ်ားတြင္ Gender Budgetingနွင့္ ပတ္သက္၍  အခက္အခဲမ်ားရွိေနေၾကာင္းနွင့္ အဆင့္ျမွင့္အရာရွိျကီးမ်ားအစည္းအေဝးတြင္ မူဝါဒဆိုင္ရာ အျကံျပဳခ်က္ျဖစ္သည့္  အမ်ိုးသမီးမ်ားျငိမ္းခ်မ္းေရး နွင့္ လုံျခံဳေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ Gender budgetကို ( ၅ )ရာခိုင္နွုန္းထားရွိရန္ နွင့္ ထည့္သြင္းေတာင္းခံရန္ လိုအပ္ပါေၾကာင္းျဖင့္ ေဆြေးနြးခဲ့ပါေၾကာင္းတင္ျပ သြား ပါသည္။  အစည္းအေဝးဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားအေနျဖင့္ Gender Budgeting  နွင့္ ပတ္သက္၍ အမ်ိုးသားအဆင့္ အစည္းအေဝးကို ၂၀၁၈ ခုနွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ တတိယအပတ္တြင္ က်င္းပရန္လ်ာထားျပီး ၄င္းအစည္းအေဝးမတိုင္မီ ျကိုတင္ျပင္ဆင္ ေဆာင္ရြက္ထားရွိမွု အေနျဖင့္ နိုင္ငံေတာ္အဆင့္  ျမန္မာနိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ အမ်ိုးသမီးေရးရာ ေကာ္မတီ အစည္းအေဝးကို ၂၀၁၈ ခုနွစ္ ၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ပထမအပတ္တြင္ က်င္းပ မည္ ျဖစ္ပါသည္။ Gender Budgetingကို အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံနွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ (၁၆)ျကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံအမ်ိုးသမီးေရးရာေကာ္မတီ အစည္းအေဝးတြင္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ပါသည္။ သို့ျဖစ္ပါ၍ အမ်ိဳးသားအဆင့္ Gender Budgeting အစည္းအေဝးတြင္ အင္ဒိုနီးရွားနိုင္ငံမွ အာဆီယံအဖြဲ့၀င္မ်ားအား ဖိတ္ျကားသြားမည္ျဖစ္ျပီး  မိမိတို့နိုင္ငံအတြင္းရွိ သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ျကီးဌာနမ်ားမွ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေပးနိုင္မည့္ ညႊန္ျကားေရးမွုဴးခ်ဳပ္အပါအ၀င္ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိျကီးမ်ားကိုပါဖိတ္ျကား သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းအတည္ျပဳခဲ့ျကပါသည္။  ထို့ေနာက္ Gender

budgeting proposal ကို ေကာင္းမြန္စြာျပင္ဆင္ေရးဆြဲနိုင္ရန္အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ျကီးဌာနမ်ားမွ Gender နွင့္ပတ္သက္သည့္ က်ား/မခြဲျခားျပသထားသည့္ စာရင္းဇယား (Data)မ်ားအား လူမွု၀န္ထမ္းဦးစီးဌာနသို့ ေပးပို့ေပးပါရန္ ေျပာျကားရင္းျဖင့္ အစည္းအေဝးကို နံနက္ (၁၂ )နာရီတြင္ ရုတ္သိမ္းခဲ့ပါသည္။